اهمیت درب خروجی اضطراری و درب ضد حریق استاندارد ساختمان

درب خروجی اضطراری مناسب و استاندارد ساختمان

رشد روز افزون جمعیت و نیاز به مسکن و همچنین گسترش مجتمع های  اداری،تجاری،مدارس و...در کلان شهرهایی مثل مشهد،تهران ،شیراز افزایش ساخت و ساز را به دنبال داشته است .متاسفانه برخی اوقات  عدم آگاهی از اصول ایمنی ساختمانها و بعضا کوتاهی  برخی افراد مسئول ، حوادث و سوانح تلخ بسیاری رادر زمان وقوع زلزله،آتش سوزی و... موجب شده و  خسارت مالی و جانی فراوانی را به شهروندان محترم تحمیل می نماید.
نکته بسیار مهم امکان تخلیه سریع مجتمع ها و ادارات،مدارس و...در زمان بروز حوادثی چون زلزله یا آتش سوزی می باشد برای این منظور باید به نکات کلیدی و مهم بسیاری توجه کرد. یکی از این موارد درب های خروجی است .

زمانی که حادثه ای مانند آتش سوزی در یک ساختمان به وقوع می پیوندد می بایست همه افراد داخل ساختمان از کوتاه ترین و سریع ترین مسیر از ساختمان خارج شوند. برای خروج می بایست درب های خروج اضطراری در ساختمان تعبیه گردند. مسیر خروج از این درب ها می بایست از قبل توسط علائم و تابلو هایی مشخص گردد تا در زمان وقوع حادثه به راحتی مسیر خروج مشخص باشد. طبق قوانین و استاندارد های ساختمان مسیر خروجی اضطراری ساختمان می بایست مستحکم تر از سایر قسمت ها ساخته شود چرا که در زمان هجوم افراد برای خروج توان تحمل این فشار را داشته باشد. از طرفی مسیر تا حد امکان کوتاه و دسترسی به مسیر های خروج اضطراری از قسمت های مختلف ساختمان امکانپذیر باشد. 

تاریخچه استفاده از درب خروجی اضطراری

در سال 1883 در ساندرلند انگلستان فاجعه ای رخ داد که در آن 183 کودک جان خود را از دست دادند. در یک برنامه سرگرم کننده برای کودکان وقتی در پایان مراسم قرار بود هدایایی به کودکان داده شود کودکان به سمت درب خروجی پایین راه پله ها هجوم آوردند. متاسفانه درب به صورت داخل بازشو ساخته شده بود و بازشو آن به اندازه ای بود که کودک ها به صورت تک تک از آن میتوانستند خارج شوند. هجوم کودکان از یک طرف و فشار وارد شده به آنها باعث مرگ 183 کودک شد. حادثه ای بسیار غم انگیز و دردناک که بسیاری از خانواده ها را داغدار کرد. 

درب خروجی اضطراری

طبق تعریف ذکر شده در مقررات ملی ساختمان، درب خروجی اضطراری به عنوان راه فرار می باشد که در صورت وقوع حادثه امکان تخلیه سریع و ایمن فراهم شود. این گونه درب ها ضدحریق هستند و برای جلوگیری از سرایت آتش و دود و ... به سایر نقاط ساختمان در ورودی هایی چون موتورخانه، آشپزخانه و ... نصب می گردد. با نصب درب خروجی اضطراری از انتقال حریق به سایر قسمت ها تا مقدار زیادی جلوگیری می شود که باعث کاهش صدمات جانی و کاهش میزان خسارت می گردد.

درب های خروجی اضطراری فلزی هستند و در مقابل آتش بسیار مقاوم هستند. 

نکات مهم در مورد درب های خروجی ساختمان
در انتخاب درب های خروجی ساختمان می بایست نکات به شرح زیر رعایت شود :
*تعداد درب های خروجی بسته به تعداد واحد ها و حجم جمعیت ساختمان و مجتمع ها محاسبه می گردد.
*ابعاد و اندازه درب خروجی ساختمان
*باز شدن سریع و بدون مشکل درب ها
نکته بسیار مهمی که ما در اینجا در مورد آن صحبت میکنیم جهت باز شوی درب می باشد .درب ورودی و خروجی ساختمان باید از نوع بیرون باز شو انتخاب گردد.
رعایت این نکته در هنگام ساخت درب که جهت باز شوی آن بیرون بازشو باشد درزمان ازدحام جمعیت و برگشت افراد به عقب که آسیب را دو برابرمی کند میتواند کمک شایانی برای خسارت کمتر باشد .پس برای درب خروجی ساختمان و درب ورودی ساختمان می بایست از درب های بیرون باز شو استفاده کرد
این در حالی است که در تولید درب های حیاطی برای مصارف خانگی مستلزم رعایت این نکته نیست چرا که ممکن است بنا به دلایلی مانند کمبود فضا جهت باز شوی درب و اینکه درب نباید به داخل خیابان یاکوچه باز  شود .درب به داخل بازشو انتخاب شود

درب حریق استاندارد و مورد تایید آتش نشانی

شاید یکی از معمول ترین علل شروع حریق در ساختمان ها و کارخانجات بی احتیاطی افراد باشد؛ بنابراین ساده ترین و موثرترین روش برای پیشگیری و یا کاهش خطرات بعد از حریق، اطمینان حاصل کردن از طراحی ایمن و رعایت نکات ایمنی در ساخت یک ساختمان است. در مقاله ای جدا در مورد نکات ایمنی وسایل گرمایشی یک ساختمان توضیحات کامل داده شده است؛ اما نکته ای دیگر در بحث ایمن سازی، مجهز کردن ساختمان به درب های  ضد حریق هستند که این درب ها دارای چه مشخصاتی  و در کجا قابلیت نصب دارند.

یکی از الزاماتی که هر ساختمان مسکونی و یا اداری باید در هنگام ساخت رعایت کند تا ساختمان به تایید سازمان آتش نشانی برسد؛ تعبیه درب ضد حریق طبق اصول و استانداردهای آتش نشانی در ورودی پله های اضطراری ساختمان است. (اصول و مقررات سازمان آتش نشانی تا یک سال بعد از زمان انتشار رسمی توسط سازمان استاندارد ملی ایران اعتبار دارد و بعد از پایان تاریخ، شرکت های بازرگانی و تولید درب ضد حریق باید طبق استاندارد های ملی ایران خدمات خود را ارائه دهند).

درب ورودی به پله های خروج اضطراری  و لابی آسانسور در تمام طبقات یک ساختمان مسکونی یا اداری باید دارای ویژگی های به خصوص به شرح زیر باشد:

*علاوه بر استحکام و مقاومت در برابر ضربه باید در برابر آتش و حریق هم مقاومت لازم را داشته باشد.

*باید دارای دود بند باشد.( به درب های شیشه ای گفته می شود که در طبقات، فضای بین راه پله و آسانسور را جدا می کند که این شیشه ها از نوع سکوریت 10 میل است و دما را تا 250 درجه سانتی گراد تحمل می کند.که نصب این شیشه ها برای گرفتن پایان کار الزامیست.)

شرایط نصب درب ضد حریق طبق قانون آتش نشانی

ساختمان هایی که متراژ آنها بالای 200 متر هستندو تا پنج طبقه روی همکف باشد. باید در همه طبقات حتی پارکینگ و زیر زمین از درب ضد حریق شیشه ای ( دودبند) استفاده کنند و در ساختمان ها با متراژ کمتر از 200 فقط در قسمت ورودی لابی لازم است. چنانچه تعداد طبقات ساختمان از پنج طبقه بیشتر باشد باید از درب ضد حریق آهنی استفاده نمود.